Het CDA moet een federatie van lokale politieke verenigingen worden
Samenvatting
Het CDA is niet zomaar een clubje mensen, ook geen machtsmachine. Het is een voertuig van idealen; een christendemocratische beweging met een duidelijke inspiratiebron. Dit vraagt echter wel voortdurende doordenking, debat en inspiratie. Dat is dan ook de kracht van de landelijke partij met haar netwerken en bijzondere organisaties als het Wetenschappelijk Instituut en de Bestuurdersvereniging.
Juist de raadsleden, Statenleden en CDA-bestuurders hebben profi jt van die inspiratie, zeker als je bedolven wordt onder raadsstukken, e-mails en uitnodigingen, want de tijd voor refl ectie komt dan vaak in de knel. En dat terwijl de christendemocratie juist een vaste grond is om politiek op te bedrijven. Zien we niet vaak dat lokale partijen een gezamenlijke basis missen en daardoor wispelturig zijn of instabiel? Het is waardevol en wordt gewaardeerd dat inspiratie en doordenking aangereikt worden vanuit het landelijke CDA, zeker als dat goed aansluit op de lokale praktijken.
Het CDA als merk
Het politieke bedrijf wordt in toenemende mate beïnvloed door marketingtechnieken afkomstig uit de commercie. Daar kun je bezwaren tegen hebben, maar het is de realiteit van de manier waarop kiezers naar de politiek kijken. Dat vraagt ook een zekere mate van commerciële aanpak van het merk CDA. Voor veel burgers is het CDA één merk – of ze nu reageren op een fi lmpje op Facebook of iemand zien fl yeren op de markt. Voor een krachtige uitstraling moet het merkbeeld dan wel consistent zijn. Als een Coca-Cola-flesje er overal anders uit zou zien of de inhoud zelfs anders zou smaken, was Coca-Cola dan ooit zo’n wereldwijd succes geworden? Imago en beeldvorming zijn anno 2018 van groot belang én kwetsbaar. Natuurlijk kun je in een campagne lokaal het verschil maken. Dat laten de uitslagen van 21 maart wel zien. Maar uit onderzoek blijkt dat voor veel kiezers het landelijke beeld leidend is voor hun lokale stem. Het CDA als sterk merk vereist dus één duidelijk beeld, met herkenbare vormgeving en thema’s, geen losse eilandjes.
Het dagelijkse landelijke politieke werk gebeurt natuurlijk in de Tweede Kamer. Toch is het waardevol als daar een sterke vereniging naast staat: voor het langetermijnperspectief, de ideeënvorming voor de volgende kabinetsperiode en als toetssteen van het handelen van de landelijke volksvertegenwoordigers. Daarnaast biedt de landelijke vereniging alle leden de kans om mee te denken en mee te beslissen over het landelijk beleid. Zo is de politieke partij altijd een verbinding geweest tussen de Dorpsstraat en het Binnenhof. Natuurlijk kan en moet dat beter. Daarom organiseerde het CDA in september 2016 een CDA1000. Tijdens deze sessie gingen duizend leden met elkaar in gesprek over de belangrijkste vraagstukken en oplossingen voor het nieuwe CDA-verkiezingsprogramma. De partij is door blijven werken aan het CDA nieuwe stijl. Met bouwstenen voor partijvernieuwing wordt dit jaar invulling gegeven aan het CDA als open netwerkpartij met idealen.
Een van de succesvolste internetfilmpjes in de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen was een grafisch filmpje waarbij de kracht van het netwerk binnen het CDA werd benadrukt. Jazeker, het CDA is een echte lokale partij met mensen bij u uit de straat die zich willen inzetten voor een dorp dat ze willen doorgeven. Maar het CDA is óók een goed georganiseerde partij met korte lijntjes tussen gemeente, waterschap, provincies, de rijksoverheid én de Europese Unie. CDA-politici kunnen die korte lijnen gebruiken ten gunste van hun inwoners. Een veel lossere federatie van lokale politieke verenigingen holt deze contacten uit, maakt het CDA minder krachtig én minder onderscheidend ten opzichte van andere lokale partijen. De Bestuurdersvereniging voegt hier een onderling netwerk aan toe. Zo biedt het landelijke CDA echt meerwaarde voor het lokale CDA.
Autonomie
Overigens hebben de lokale afdelingen binnen het CDA veel autonomie. Er worden handreikingen verstrekt, bijvoorbeeld voor het gemeentelijke verkiezingsprogramma, maar het zijn altijd de plaatselijke ledenvergaderingen die de besluiten nemen. Raadsleden worden natuurlijk zonder last of ruggespraak gekozen, en zij kunnen binnen het CDA ook echt hun eigen koers bepalen: er is geen landelijke partijleider die een koers dicteert. Recentelijk werd dit nog eens duidelijk toen Sybrand Buma gevraagd werd of lokale CDA-fracties konden samenwerken met de lokale PVV-fractie. ‘Men moet lokaal beslissen wat men wil en wat men niet wil’, zei hij op 19 januari bij Jinek. Maar Buma zei er ook bij: ‘[De opstelling van de partij van Wilders in 2012] betekende een onoverkomelijke breuk in het vertrouwen van het CDA, en ook van mij persoonlijk, in de PVV en haar politiek leider.’ Hoewel voor sommigen controversieel, was Buma correct: de lokale CDA-fracties besluiten met wie er wordt samengewerkt.
En zo hoort het ook: een sterk en zelfbewust lokaal CDA, met een sterke verbondenheid met andere bestuurslagen en de vereniging.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 0167-9155
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.