Jenny Vermeer: ‘CDA moet opkomen voor islamitische school’
Samenvatting
Lokaal kan de onderwijsvrijheid behoorlijk botsen, bijvoorbeeld als er tegen de zin van de politieke meerderheid een islamitische school wordt gevestigd. Juist dan is het aan het CDA om niet met alle winden mee te waaien, stelt Jenny Vermeer, raadslid in de gemeente Westland. ‘Partijen die enkel naar de stem van de grootste schreeuwers luisteren, zijn er al genoeg. Het gaat er niet om dat we als CDA de grootste willen zijn, maar dat we doen waarvoor we zijn opgericht. Ook als dat electoraal pijn doet.’
De gemeente Westland heeft een pittige periode achter de rug als het gaat om de vrijheid van onderwijs. In 2016 diende scholengemeenschap Yunus Emre bij de gemeente een verzoek in voor de vestiging van een islamitische basisschool in Naaldwijk, dat onder Westland valt; een verzoek dat door de Raad van State werd goedgekeurd. Toch ging de gemeenteraad niet akkoord met de vestiging, omdat een meerderheid van LPF, GemeenteBelang Westland (GBW) en Westland Verstandig zich tegen de komst van de school bleef verzetten. Tot ergernis van CDA-raadslid en inmiddels fractievoorzitter Jenny Vermeer, die de drie partijen oneerlijke politiek verwijt. ‘Ze hebben niet alleen tegen de vestiging van de islamitische basisschool gestemd, maar bij de laatste verkiezingen ook beloofd dat ze die zeker zouden tegenhouden. Dat is niet eerlijk, omdat de gemeenteraad daar helemaal niet over gaat. We hebben in Nederland wettelijk geregeld dat scholen gesticht mogen worden als zij voldoende leerlingen zullen hebben. Dat recht is er gewoon. Beloven dat je zo’n stichting als lokale politieke partij kunt tegenhouden, is misleidend.’
Hoe komt het dat er in Westland zoveel verzet tegen een islamitische school is?
‘Westlanders zijn heel sociale mensen, maar ze zijn dat helaas alleen voor degenen die ze al kennen. Bij acties als een zwemwedstrijd om geld op te halen voor de ziekte ALS doen mensen massaal mee. En ook voor Alpe d’HuZes is altijd veel animo. Toen er gedoe was rond de directeur van de landelijke stichting is Team Westland opgericht om zelfstandig verder te gaan. Er is steeds gigantisch veel geld opgehaald. Westlanders zijn dus vrijgevig en staan voor elkaar klaar, maar ze zijn heel huiverig als het gaat om mensen van buiten die ze niet kennen. In Naaldwijk hebben we ook enorm veel gedoe met een moskee gehad, niet omdat daar geluidsoverlast of iets anders aan de hand was. Er was 0,0 herrie, maar de moskee was gewoon niet gewenst. Aan een andere moskee in Wateringen is een nieuw gebouw beloofd, omdat ze nu in een ontzettend krakkemikkig pand zitten. Ook dat is nog steeds niet voor elkaar. Partijen stemmen tegen, terwijl hun politici nog nooit langs zijn geweest om te zien hoe beroerd de moskee nu gehuisvest is. Ga dan eerst eens kijken, denk ik dan.’
Ook veel christenen in het Westland zitten niet op een islamitische basisschool te wachten
Wat vindt u van die opstelling?
‘Het zet Westland en zeker de gemeenteraad in zijn hemd. We zijn zelfs door de Raad van State en toenmalig minister Slob op de vingers getikt, omdat we ons niet aan de wet hielden inzake de islamitische school. We maken ons daarmee belachelijk en hebben veel landelijke media-aandacht gekregen. Het is om je kapot te schamen, maar we konden er weinig aan doen. De drie partijen die de meerderheid hadden, LPF, GBW en Westland Verstandig, hebben het zo lang mogelijk tegengehouden, terwijl de andere partijen, PvdA, D66, GroenLinks, CU/SGP en CDA gewoon zeiden dat we de wet moesten uitvoeren. Uiteindelijk is dat ook gebeurd, opvallend genoeg door de wethouder van Onderwijs, die zelf tot de LPF behoort. Hij heeft zich altijd keurig opgesteld. Dit schooljaar is de islamitische basisschool van start gegaan. We hebben als CDA-fractie bij de opening een bloemetje bezorgd.’
Het CDA moet zich niet door komende verkiezingen laten verleiden om standpunten in te nemen die beter vallen
Stond de eigen CDA-achterban achter de komst van de islamitische basisschool?
‘Zeker niet iedereen. Ook veel christenen in het Westland zitten niet op een islamitische basisschool te wachten. Onder de achterban van ChristenUnie en SGP is dat zelfs nog meer het geval dan bij het CDA.’
Kunt u dat begrijpen?
‘Veel christenen, zeker in het Westland, willen wel christelijke scholen voor hun eigen kinderen, maar geen islamitisch onderwijs. Maar daar gáát het niet om. Je kunt niet zelf gebruikmaken van iets wat je de ander niet gunt. We hebben geprobeerd mensen daarvan te overtuigen, maar zijn bij de laatste verkiezingen wel van tien naar zes zetels teruggevallen. Ik denk dat ons standpunt tegenover de komst van deze school een van de redenen geweest is.’
Interconfessionele scholen
Het populisme heeft gewonnen?
‘Ja, en dat is jammer. Het argument van de tegenstemmers was dat ze tegen elke vorm van bijzonder onderwijs zijn omdat dat segregatie zou bevorderen; ze zouden dus ook tegen christelijke scholen stemmen. Maar nogmaals, daar gaan we als lokale politiek helemaal niet over. Suggereer dan ook niet dat je het kunt tegenhouden.’
Valt er wat voor het argument van segregatie te zeggen, of bent u sterk voor de vrijheid van onderwijs?
‘Ik sta helemaal achter de vrijheid van onderwijs, omdat ik het belangrijk vind dat kinderen naar een school kunnen gaan die in lijn is met de overtuiging van de ouders. Zeker als het om basisscholen gaat. Het opkomen voor de vrijheid van onderwijs is een van de zaken waarom het CDA en zijn voorlopers zijn opgericht, en daarvoor moeten we blijven vechten, ook als dat electoraal wat minder scoort. Dat moeten we sowieso meer doen: opkomen voor wat nodig is in de samenleving, en ons niet door komende verkiezingen laten verleiden om standpunten in te nemen die beter vallen. Wel hebben we als CDA in Westland erop gehamerd dat we bij het onderwijs soms ook de hand in eigen boezem moeten steken. Wij zoeken verbinding, ook met het islamitisch onderwijs, maar protestantse en katholieke scholen hebben zich in dit opzicht niet altijd van hun beste kant laten zien. Er was veel gedoe rondom de huur van protestantse en katholieke scholen en het gebruikmaken van elkaars lokalen. Christelijke scholen moeten veel meer met elkaar samenwerken, en gelukkig is dat de afgelopen jaren ook gebeurd. Het liefst zou ik ook in het primair onderwijs interconfessionele scholen zien, waar leerlingen met diverse achtergronden leren om goed met elkaar om te gaan. En die komen er naast de katholieke en protestantse basisscholen ook steeds meer. Maar het kan niet zo zijn dat we anno 2022 van één bepaald soort basisonderwijs, namelijk het islamitische, zeggen: jullie mogen er als enige niet zijn.’
Is een islamitische basisschool goed voor de integratie?
‘Natuurlijk zit daar een zekere spanning. Ook ik vind het jammer als meisjes op een islamitische basisschool niet gestimuleerd worden om te gaan sporten. Op de voetbalverenigingen in ’s-Gravenzande en Naaldwijk zit geen enkel Marokkaans meisje. Maar het is mijn stellige overtuiging dat de integratie niet geholpen wordt als we van één bepaald type onderwijs zeggen: dat willen we we niet, en vervolgens nauwelijks naar moslims luisteren en ons maatschappelijk van hen afkeren. Het is veel beter dat christelijke, islamitische en openbare scholen goed samenwerken. Gelukkig zijn alle Westlandse besturen daartoe zeer bereid.’
Ook in de politiek moeten we doen wat we van onze ouders hebben geleerd: eerlijk zijn, verbinden, elkaar opzoeken
FvD-scholen
Hoe kijkt u aan tegen de komst van de Renaissancescholen van Forum voor Democratie?
‘Het mag duidelijk zijn dat we daar niet direct op zitten te wachten. Maar ook daar geldt weer: ik ga er als gemeenteraadslid niet over. We hebben in Nederland een onderwijsinspectie, en die bepaalt of een school zich aan de wet houdt of niet. Van mij hoeven die scholen er niet te komen, maar we moeten niet denken dat we door het weghouden van scholen met een andere levensovertuiging, de spanning uit de samenleving kunnen halen. Het hele debat over onderwijsvrijheid en het met elkaar samenleven is gewoon spannend. Maar zoek elkaar op en probeer de verbinding aan te gaan, ook al word je het niet eens. We moeten wel met elkaar samenleven. En dat doe je niet door mensen met een andere mening hun rechten te ontnemen.’
Is door tegenstanders van de islamitische school ook het argument gebruikt dat een dergelijke school zwaar op de financiën van de gemeente drukt?
‘Niet veel, hoewel ze wel alles uit de kast hebben gehaald om kiezers voor hun standpunt te winnen. Rechtsgeldig was hun argumentatie niet, maar electoraal hebben ze het heel handig gedaan. Ze hebben ingespeeld op het nimby-argument: not in my back yard. Met andere woorden: die islamitische school mag er best komen, als het maar niet bij ons is. Dat geldt ook voor de discussie over Poolse en andere Oost-Europese seizoensarbeiders. Westlanders willen wel dat deze mensen helpen in de kassen als er geoogst moet worden, maar ze willen niet dat de Polen bij hen in de straat tijdelijk een woning krijgen. Wat mij betreft moeten we als CDA niet met dit populistische geluid meedoen. De partij staat voor een sterke economie, maar ook voor het omzien naar elkaar. Partijen die schreeuwen al naargelang de waan van de dag, zijn er al genoeg. Het CDA moet veel meer terug naar de basiswaarden waarvoor de partij is opgericht. Dat is wat mij betreft ook de les van het hele gedoe rondom de islamitische school. Ook in de politiek moeten we doen wat we van onze ouders hebben geleerd: eerlijk zijn, verbinden, elkaar opzoeken, naast de ander gaan staan en samenleven. Dat is niet altijd makkelijk, maar als we enkel doen wat de schreeuwers roepen omdat we denken er stemmen mee te winnen, kunnen we de partij wel opdoeken.’

Jenny Vermeer
Interview in het kort:
- Een gemeenteraad kan de komst van een islamitische school die aan de voorwaarden voldoet, niet tegenhouden, hoe hard tegenstanders ook roepen dat dit wel mogelijk is
- Onderwijsvrijheid is een groot goed waarvoor het CDA moet blijven vechten, ook als het electoraal wat minder scoort
- Mensen van verschillende (geloofs) overtuigingen moeten elkaar blijven opzoeken en zo mogelijk samenwerken, ook als het spannend wordt
- Samenleven doe je niet door mensen met een andere mening hun rechten te ontnemen
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 0167-9155
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.