Eén nacht ijs

Nee, dit wordt niet de zoveelste aanklacht over slappe knieën, opportunisme, verloochening of zelfs verraad van christendemocratische idealen. Er is, eerlijk gezegd, nogal wat te zeggen vóór een coalitie met – jazeker! – de nationalistische, extreemrechtse populisten van Thierry Baudets Forum voor Democratie, zowel praktisch als principieel. Het kan een stabiel (stabieler) provinciebestuur opleveren, al zijn er natuurlijk geen garanties. Met los-vaste populistische bewegingen, sterk afhankelijk van een leider, weet je het nooit, maar wellicht loopt het met Forum beter af dan met de PVV.

Zo’n coalitie – tweede argument – kan beter omgaan met de brede gevoelens van onvrede die Brabant teisteren. Natuurlijk kun je heel minnetjes doen over boze boeren, maar dat soort onvrede pak je niet aan door die te negeren – of er dwars tegenin te gaan. Het CDA is D66 niet. Sterker nog: het past in de christendemocratische traditie om tegengestelde belangen bij elkaar te brengen. Schikken en plooien zit ons in het bloed. Dat is geen opportunisme; het gaat terug op wat christendemocraten sinds mensenheugenis ‘belijden’, namelijk verbinden. Wij geloven dat het land er beter van wordt als iedereen wat water bij de wijn doet, samen naar een oplossing zoekt en compromissen sluit. Bij zo’n principiële opstelling past het niet om partijen uit te sluiten.

Is er ook iets tégen zo’n coalitie met de nationalistische, extreemrechtse FvDpopulisten? Ja, eerlijk gezegd wel, en dat zit binnen de christendemocratie zelf.

Misschien wel de belangrijkste voorwaarde voor een alliantie met populisten is dat je sterk in je schoenen staat. Je moet weten waar je aan begint; je moet weten waar het punt is van ‘tot hier en niet verder’; je moet weten wat je wilt, waar je voor staat. Christendemocratische zelfverzekerdheid is een vitale voorwaarde voor elke coalitie, maar dat geldt zeker als die wordt gevormd met populisten – want alleen al twitterend gaan die doorgaans vol op het orgel.

Of het CDA over zo veel vitaliteit beschikt? Ik houd mijn hart vast. In het algemeen maakt de partij een gedesoriënteerde, twijfelmoedige en zelfs tobberige indruk, alsof men het niet goed weet. Staan wij christendemocraten sterk genoeg in onze schoenen om die populistische verleiding aan te kunnen? Kunnen we omgaan met die druk? Of dreigt het gevaar dat we, al pacificerend, worden meegesleurd? Laten we ons terroriseren?

Natuurlijk moet Brabant het zelf uitmaken. Ongetwijfeld weten ze daar wat het beste is. Ze zullen niet over één nacht ijs zijn gegaan.

© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 0167-9155

De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).

No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.