Fade news
Samenvatting
Over nepnieuws is veel te doen, en terecht. Op 5 maart besteedde de NOS er een lange live-uitzending aan (Nieuws of Nonsens). Het programma was zeer eenzijdig in de berichtgeving. Rusland en Trump-Amerika leken in het programma per definitie fout, Obama en Hillary Clinton waren zonder meer ‘goed’. ‘Zo zal de welwillende kijker het tenminste blijven begrijpen’, moet men bij de redactie hebben gedacht. Israël kwam niet aan bod: grote kans dat zelfs een enkel vraagtekentje bij het mediabeleid van dat land zou leiden tot een twitterstrijd die de rustige ernst van dit programma weer teniet zou doen.
Eveneens geen woord over het knappe, tendentieuze nepnieuws dat het Syrische Assad-regime en zijn supporters via staatszenders en sociale media verspreiden. Precies dit nieuws zorgt ervoor dat degenen die aanvankelijk best meelevend en geïnteresseerd zijn, gaan twijfelen. Assad zal zeker ernstige fouten maken, maar misschien wordt hij ook wel gedemoniseerd door landen die hier belang bij hebben? Wie zegt dat de beelden uit Oost-Aleppo en thans uit Ghouta niet zijn gemanipuleerd? Dat onderschriften, vertalingen en duidingen correct zijn?
Ook met het bestaan van nepnieuws doen het regime en zijn supporters al jaren hun voordeel: zodra het ze te heet onder de voeten wordt, toont men, desnoods met gebruikmaking van beelden van drie jaar eerder, eventueel zelfs in een andere stad, maar in ieder geval in een andere context, dat dít nu de waarheid is die zo’n beetje de hele wereld wordt onthouden. Waardoor sommige nieuwsconsumenten toch maar weer afhaken, ‘want met die berichten uit het Midden-Oosten weet je het nooit’. Anderen oordelen hierna zelfs iets milder over Assad, die immers wél religieuze minderheden tegen moslimterrorisme beschermt, al decennia, en zich bovendien niet als een wrede dictator gedraagt. Om de oorlog in Syrië vervolgens weer te beschouwen als iets waar je je maar beter niet over kunt uitspreken, want het is allemaal zo complex… Het zijn deze murwheid, onzekerheid en onmacht die maken dat het moorden op volle kracht kan doorgaan, met hulp van Rusland.
Dit alles is heel eenvoudig vast te stellen, maar het NOS Journaal zendt er niet al te veel van uit, en niemand stuurt aan op veel meer politieke daadkracht tegenover deze massaslachtingen à la Srebrenica. ‘Wij zouden het graag veel hoger agenderen’, zeggen politici en redacteuren me geregeld. ‘Maar burgers en publiek vinden andere onderwerpen nu eenmaal belangrijker.’ Geen fake news dus maar fade news: als u het liever niet wilt weten, vallen wij u er niet meer mee lastig.
© 2009-2025 Uitgeverij Boom Amsterdam
ISSN 0167-9155
De artikelen uit de (online)tijdschriften van Uitgeverij Boom zijn auteursrechtelijk beschermd. U kunt er natuurlijk uit citeren (voorzien van een bronvermelding) maar voor reproductie in welke vorm dan ook moet toestemming aan de uitgever worden gevraagd:
Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (postbus 3060, 2130 KB, www.reprorecht.nl) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912.
Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16, Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.cedar.nl/pro).
No part of this book may be reproduced in any way whatsoever without the written permission of the publisher.